Xét nghiệm ADN họ hàng là phương pháp xác định mối quan hệ huyết thống giữa các thành viên trong gia đình. Bài viết này sẽ chia sẻ những thông tin chi tiết về quy trình, chi phí và các phương pháp xét nghiệm ADN họ hàng, nếu bạn đang quan tâm thì đừng bỏ qua các nội dung dưới đây nhé!

1. Xét nghiệm ADN họ hàng là gì?

Xét nghiệm ADN họ hàng là một phương pháp phân tích gen, nhằm xác định mối quan hệ huyết thống giữa những người trong cùng dòng họ. Phương pháp này thường được sử dụng để kiểm tra mối quan hệ huyết thống giữa các thành viên trong họ như anh chị em họ, cô, dì, chú, bác,... Đặc biệt, xét nghiệm này cũng có thể được thực hiện nhằm gián tiếp xác minh mối quan hệ cha con hoặc mẹ con, trong những trường hợp người cha hoặc mẹ không thể tham gia xét nghiệm trực tiếp.

Nhờ khả năng phân tích gen, xét nghiệm ADN họ hàng giúp cung cấp bằng chứng khoa học về mối quan hệ huyết thống trong gia đình. Ngoài ra, nó còn là giải pháp hữu ích trong những trường hợp cần xác định quan hệ huyết thống một cách chính xác, khi những người trực tiếp liên quan không thể tham gia.

2. Các loại xét nghiệm ADN họ hàng

Có nhiều phương pháp khác nhau để thực hiện xét nghiệm ADN họ hàng, tùy thuộc vào mối quan hệ cần xác định. Dưới đây là các phương pháp phổ biến nhất.

2.1. Phân tích nhiễm sắc thể Y

Phân tích nhiễm sắc thể Y là một phương pháp xét nghiệm thường được sử dụng, để xác định mối quan hệ huyết thống giữa những người nam giới trong dòng nội như ông nội và cháu trai, chú, bác và cháu trai. Lý do là vì nhiễm sắc thể Y là nhiễm sắc thể đặc trưng của nam giới, chỉ truyền từ cha sang con trai.

Tất cả các thế hệ nam giới trong dòng họ, bao gồm ông nội, cha, chú, bác và con cháu trai, đều chia sẻ cùng một hệ gen trên nhiễm sắc thể Y. Điều này giúp dễ dàng xác định mối quan hệ huyết thống giữa những người thuộc dòng nam trong họ.

Thông qua việc phân tích 23 locus gen trên nhiễm sắc thể Y, các chuyên gia có thể đưa ra kết luận về mối quan hệ huyết thống giữa các cá nhân nam trong gia đình.

2.2. Phân tích nhiễm sắc thể X

Phân tích nhiễm sắc thể X là phương pháp được sử dụng để xác định mối quan hệ huyết thống giữa các thế hệ nữ trong dòng họ. Những mối quan hệ thường được kiểm tra thông qua phương pháp này bao gồm bà nội và cháu gái, cô, dì và cháu gái.

Nhiễm sắc thể X là một trong hai nhiễm sắc thể giới tính ở con người, trong đó nữ giới có hai nhiễm sắc thể X (XX). Một nhiễm sắc thể X có nguồn gốc từ mẹ và nhiễm sắc thể còn lại đến từ cha. Nhờ công nghệ phân tích gen, các chuyên gia có thể xác định xem một trong hai nhiễm sắc thể X của cô hoặc dì có nguồn gốc giống với cháu gái hay không, từ đó kết luận mối quan hệ huyết thống.

2.3. Phân tích ADN ty thể

ADN ty thể là loại ADN được thừa hưởng từ mẹ và không bị pha trộn với ADN từ người cha. Do đó, phân tích ADN ty thể là phương pháp hiệu quả để xác định mối quan hệ huyết thống qua dòng ngoại, ví dụ như bà ngoại, mẹ, dì và các anh chị em cùng mẹ. Hệ gen ty thể ít bị đột biến, vì vậy các chuyên gia có thể sử dụng phân tích ADN ty thể để xác định mối quan hệ huyết thống một cách chính xác.

Phương pháp này còn đặc biệt hữu ích trong các trường hợp xét nghiệm ADN hài cốt liệt sĩ hoặc những người đã mất, khi chỉ có thể lấy mẫu từ dòng ngoại.

3. Quy trình xét nghiệm ADN họ hàng

Quy trình xét nghiệm ADN họ hàng thường được thực hiện qua các bước chính dưới đây.

3.1. Bước 1: Thu mẫu

Việc thu thập mẫu sinh phẩm là bước đầu tiên và cũng rất quan trọng trong quy trình xét nghiệm ADN. Có nhiều loại mẫu có thể được sử dụng như mẫu máu, mẫu niêm mạc miệng, tóc, móng tay, móng chân,...

Đối với các xét nghiệm pháp lý, mẫu máu và niêm mạc miệng thường được ưa chuộng do đảm bảo tính pháp lý và độ chính xác cao. Ngoài ra, các mẫu sinh phẩm khác như cuống rốn, xương, răng, bàn chải đánh răng, bao cao su, dao cạo râu, đầu thuốc lá cũng có thể được sử dụng.

Đối với trẻ sơ sinh, việc sử dụng mẫu niêm mạc miệng hoặc cuống rốn là phương pháp an toàn và không gây đau đớn cho bé.

3.2. Bước 2: Tách chiết ADN

Sau khi thu mẫu, bước tiếp theo là tách chiết ADN từ mẫu sinh phẩm. Đây là quy trình được thực hiện bởi các chuyên gia tại các phòng xét nghiệm chuyên dụng. Mỗi phòng thí nghiệm có các phương pháp tách chiết khác nhau, tuy nhiên mục tiêu chung là thu được ADN sạch và đủ để phân tích.

3.3. Bước 3: Phân tích ADN

Mẫu ADN sau khi được tách chiết sẽ được phân tích bằng các thiết bị hiện đại. Quá trình phân tích ADN diễn ra nhanh chóng và cho kết quả chính xác nhờ sự hỗ trợ của các công nghệ tiên tiến.

3.4. Bước 4: Trả kết quả

Sau khi hoàn thành quá trình phân tích, kết quả sẽ được trả về dưới dạng văn bản chính thức. Khách hàng có thể lựa chọn nhận kết quả trực tiếp tại trung tâm xét nghiệm, hoặc qua các hình thức trực tuyến.

Trên đây là những thông tin cơ bản về xét nghiệm ADN họ hàng, bao gồm các loại xét nghiệm, quy trình thực hiện và các bước lấy mẫu. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về quá trình xét nghiệm, đừng ngần ngại liên hệ với Viện Sinh học Phân tử LOCI để được hỗ trợ thêm nhé!

Thùy Duyên