Xét nghiệm ADN bằng phương pháp chọc ối là một lựa chọn phổ biến để xác định mối quan hệ huyết thống, hoặc phát hiện sớm các nguy cơ về sức khỏe của thai nhi. Tuy nhiên, nhiều người lo lắng về mức độ an toàn của phương pháp này. Thực tế, nếu được thực hiện đúng cách và vào thời điểm thích hợp, phương pháp này sẽ có rất ít rủi ro.

1. Cơ sở của phương pháp chọc ối xét nghiệm ADN trẻ sơ sinh

Nước ối là môi trường bao bọc và nuôi dưỡng thai nhi trong suốt thai kỳ. Không chỉ cung cấp dưỡng chất, nước ối còn chứa các tế bào từ da, dây rốn và màng ối của thai nhi – những thành phần này mang theo ADN của em bé. Điều này tạo điều kiện thuận lợi để thực hiện xét nghiệm ADN thông qua mẫu nước ối.

Nước ối xuất hiện từ ngày thứ 12 sau khi thụ tinh, đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển toàn diện của thai nhi. Nhờ các tế bào chứa ADN trong nước ối, các chuyên gia có thể tách chiết và phân tích để xác định mối quan hệ huyết thống giữa thai nhi và người cha, hoặc chẩn đoán các nguy cơ về bệnh lý di truyền.

Quy trình này bao gồm việc sử dụng một cây kim chuyên dụng để lấy mẫu nước ối từ bụng mẹ. Sau đó, mẫu nước ối sẽ được so sánh với mẫu ADN của người cha như máu, tóc hoặc móng tay để đưa ra kết quả chính xác.

2. Những nguy cơ tiềm ẩn khi xét nghiệm ADN bằng phương pháp chọc ối

Mặc dù chọc ối là một phương pháp tương đối an toàn, nhưng đây vẫn là một thủ thuật xâm lấn và có thể tiềm ẩn một số rủi ro, bao gồm:

- Sảy thai: Tỉ lệ xảy ra rất thấp nhưng vẫn là mối lo ngại hàng đầu khi thực hiện.

- Nhiễm trùng ối: Do vi khuẩn xâm nhập vào túi ối trong quá trình lấy mẫu.

- Rỉ ối: Nước ối bị rò rỉ qua lỗ kim chọc, ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi.

- Chấn thương thai nhi: Do vị trí kim chọc không được xác định đúng.

- Nhạy cảm Rh-: Đặc biệt nguy hiểm đối với các sản phụ có nhóm máu Rh âm.

- Chuột rút và chảy máu: Một số thai phụ có thể gặp phải các triệu chứng này sau thủ thuật.

Vì những rủi ro trên, chọc ối chỉ nên được thực hiện khi thật sự cần thiết và được chỉ định bởi bác sĩ chuyên khoa. Trước khi quyết định, thai phụ nên tham khảo ý kiến từ các chuyên gia để đảm bảo tính an toàn và hiệu quả của xét nghiệm.

3. Khi nào thì xét nghiệm ADN bằng phương pháp chọc ối an toàn nhất?

Thời điểm lý tưởng để thực hiện chọc ối là từ tuần thứ 15 đến tuần thứ 23 của thai kỳ. Đây là khoảng thời gian nước ối đã phát triển đủ về lượng và chất, giúp tăng khả năng lấy mẫu thành công mà không gây nhiều biến chứng cho thai nhi và thai phụ.

Trước khi tiến hành, bác sĩ sẽ thực hiện siêu âm để đánh giá tình trạng thai nhi và xác định vị trí chọc an toàn. Quy trình chọc dò nước ối thường diễn ra theo các bước sau:

- Bước 1: Siêu âm xác định tuần tuổi thai và tình trạng nhau thai.

- Bước 2: Xác định vị trí chọc ối, vệ sinh vùng bụng mẹ bằng dung dịch sát khuẩn và tiêm thuốc tê.

- Bước 3: Chọc kim qua thành bụng để rút khoảng 10–15 ml nước ối trong vòng 30 giây.

- Bước 4: Bảo quản mẫu nước ối trong ống chuyên dụng vô trùng để tránh rò rỉ.

- Bước 5: Theo dõi sức khỏe thai phụ và thai nhi sau khi lấy mẫu.

Lưu ý, thai phụ cần theo dõi kỹ tuần tuổi thai để thực hiện xét nghiệm đúng thời điểm và tránh các biến chứng không mong muốn.

4. Liệu có nên xét nghiệm ADN bằng phương pháp chọc ối hay không?

Quyết định có nên chọc ối để xét nghiệm ADN hay không phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm tình trạng sức khỏe của thai phụ, nhu cầu xét nghiệm, và khả năng tài chính.

Mặc dù rủi ro sảy thai khi chọc ối rất thấp, nhưng phương pháp này thường không được khuyến cáo đối với các trường hợp không thật sự cần thiết. Đặc biệt, sản phụ mang nhóm máu Rh âm cần thận trọng vì nguy cơ xuất huyết khi chọc ối có thể gây biến chứng nghiêm trọng.

Nếu bác sĩ chỉ định chọc ối để xét nghiệm ADN hoặc kiểm tra sức khỏe thai nhi, bạn có thể yên tâm về độ an toàn của kỹ thuật này khi được thực hiện bởi đội ngũ chuyên môn cao. Tuy nhiên, nếu điều kiện kinh tế cho phép, bạn nên ưu tiên phương pháp xét nghiệm ADN không xâm lấn – một lựa chọn an toàn hơn cho cả mẹ và bé.

Qua bài viết, hy vọng bạn đã hiểu rõ hơn về phương pháp chọc ối xét nghiệm ADN và các yếu tố liên quan đến độ an toàn của thủ thuật này. Với sự phát triển của y học hiện đại, chọc ối xét nghiệm ADN được thực hiện ngày càng an toàn, nhưng vẫn cần cân nhắc kỹ trước khi tiến hành để đảm bảo sức khỏe cho cả thai phụ và thai nhi.

Thùy Duyên