Xét nghiệm ADN bằng phương pháp chọc ối có nguy hiểm không?

Phương pháp chọc ối xét nghiệm ADN là một trong những kỹ thuật phổ biến để xác định tình trạng sức khỏe của thai nhi. Mặc dù có nhiều người lo lắng về tính an toàn của phương pháp này, các chuyên gia khuyến cáo rằng nếu được thực hiện đúng cách và trong thời gian thích hợp, chọc ối xét nghiệm ADN có thể được coi là một quy trình an toàn.

1. Mức độ an toàn của phương pháp chọc ối để xét nghiệm ADN

Chọc ối để xét nghiệm ADN có thể tiềm ẩn những rủi ro nhất định, nhưng nếu thực hiện đúng cách và bởi những chuyên gia có kinh nghiệm, phương pháp này vẫn đảm bảo an toàn. Dù vậy, hiểu rõ những rủi ro tiềm tàng, có sự chuẩn bị kỹ lưỡng là điều cần thiết để bảo vệ sức khỏe của cả mẹ và thai nhi.


3. Rủi ro khi chọc ối để xét nghiệm ADN

Chọc dò ối là một thủ thuật xâm lấn, điều này đồng nghĩa với việc can thiệp trực tiếp vào môi trường sống của thai nhi. Những rủi ro có thể xảy ra bao gồm:

- Sảy thai: Dù tỉ lệ này không cao nhưng vẫn có nguy cơ.

- Nhiễm trùng ối: Việc xâm nhập vào túi ối có thể đưa vi khuẩn vào và gây nhiễm trùng.

- Rỉ ối: Mất một lượng nhỏ nước ối sau khi chọc dò.

- Chấn thương thai nhi: Kim chọc dò có thể gây chấn thương cho thai nhi.

- Nhạy cảm Rh-: Nếu mẹ có nhóm máu Rh- và thai nhi có Rh+, chọc dò có thể gây ra phản ứng miễn dịch.

- Chuột rút và chảy máu âm đạo: Một số phụ nữ có thể gặp phải những triệu chứng này sau khi chọc dò.

Với những rủi ro này, việc cân nhắc kỹ lưỡng trước khi quyết định chọc ối là rất quan trọng. Trong trường hợp không cần thiết, nếu có thể thực hiện xét nghiệm ADN không xâm lấn thì đây sẽ là lựa chọn an toàn hơn.

3. Tại sao nước ối có thể dùng để xét nghiệm ADN?

Nước ối là môi trường sống của thai nhi và có khả năng tái hấp thu, chứa các tế bào ADN của thai nhi. Do đó, thông qua thủ thuật chọc ối, bác sĩ có thể lấy mẫu nước ối để phân tích ADN.

Nước ối bắt đầu hình thành từ ngày thứ 12 của thai kỳ và đóng vai trò nuôi dưỡng thai nhi. Nước ối chứa các tế bào từ da, màng ối và dây rốn của thai nhi. Các tế bào này chứa ADN và có thể được tách chiết để làm xét nghiệm xác định quan hệ huyết thống, hoặc chẩn đoán các bệnh di truyền tiềm ẩn.

Trong quá trình thực hiện, bác sĩ sẽ chọc dò và lấy mẫu nước ối từ thai phụ để so sánh với mẫu ADN của người cha. Quá trình này yêu cầu sự tỉ mỉ và kinh nghiệm để đảm bảo an toàn cho cả mẹ và bé.


4. Thời điểm an toàn để chọc ối xét nghiệm ADN

Chọc ối thường được khuyến cáo thực hiện từ tuần thứ 15 đến tuần thứ 23 của thai kỳ. Đây là khoảng thời gian túi ối đã đủ lớn để việc lấy mẫu nước ối diễn ra thuận lợi, giảm thiểu nguy cơ biến chứng cho mẹ và thai nhi.

Việc chọc ối trước hoặc sau khoảng thời gian này đều không được khuyến nghị. Trước tuần 15, túi ối còn quá nhỏ, trong khi sau tuần 23, thai nhi đã lớn và nguy cơ tổn thương sẽ tăng cao.

5. Những lưu ý để tiến hành chọc ối an toàn

- Chọn địa điểm uy tín: Mẫu dịch nước ối cần được thu tại bệnh viện hoặc phòng khám uy tín, người thực hiện phải có kinh nghiệm.

- Thời gian thực hiện: Nên thực hiện trong khoảng tuần thứ 15 đến 23 của thai kỳ.

- Kiểm tra sức khỏe trước khi chọc ối: Thai phụ cần được xét nghiệm và siêu âm để xác định tình trạng sức khỏe của mình và thai nhi.

- Uống nhiều nước và nhịn tiểu trước khi siêu âm: Điều này giúp bác sĩ dễ dàng quan sát túi ối và thai nhi.

- Theo dõi sau khi chọc ối: Thai phụ có thể cần nằm lại bệnh viện khoảng 20 phút để bác sĩ theo dõi rồi mới được xuất viện.

- Chăm sóc sau chọc ối: Tránh hoạt động mạnh, không mang vác nặng và không quan hệ tình dục trong vòng 1 ngày sau khi chọc ối.

- Liên hệ ngay với bác sĩ nếu có dấu hiệu bất thường: Sốt, buồn nôn, đau vai, đau bụng dưới, chảy máu hoặc dịch ở âm đạo cần được theo dõi kỹ lưỡng.

6. Có nên chọc ối xét nghiệm ADN hay không?

Không thể kết luận chắc chắn rằng không nên dùng phương pháp chọc ối vì một số rủi ro. Tuy nhiên, phương pháp này không thường được khuyến cáo, đặc biệt đối với sản phụ có nhóm máu Rh- vì dễ có nguy cơ sảy thai.

Nếu cần tiết kiệm chi phí và được bác sĩ chỉ định chọc ối để kiểm tra sàng lọc trước sinh hoặc làm xét nghiệm ADN, bạn có thể yên tâm về độ an toàn của phương pháp này ở Việt Nam hiện nay. Tuy nhiên, nếu có điều kiện tài chính, phương pháp xét nghiệm ADN không xâm lấn sẽ an toàn hơn.

Hy vọng bài viết này cung cấp thông tin hữu ích về chọc ối xét nghiệm ADN. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào, hãy liên hệ với Viện Sinh học Phân tử LOCI để được giải đáp bạn nhé!

Thùy Duyên